روش های پیشگیری و درمان بیماری پرکاری پاراتیرویید
وجود مقادیر بیش از حد طبیعی هورمون پاروتیرویید در خون پرکاری پاراتیرویید گفته می شود.
زیاد شدن هورمون پاروتیرویید در خون باعث افزایش سطح کلسیم و کاهش سطح فسفر خون میشود.
این اختلال، غدد پاراتیرویید که در گردن در پشت غده تیرویید قرار دارند، دندان ها، رگ های خونی، استخوانها، کلیه ها، دستگاه گوارش، و پوست را تحت تأثیر قرار می دهد.
این بیماری در هر دو جنس و تمام سنین رخ میدهد اما در خانمهای ۳۰ تا ۵۰ ساله شایعتر است.
علل پرکاری پاراتیرویید
پرکاری پاراتیروئید یا اولیه است یا ثانویه.
علت پرکاری اولیه غده پاراتیروئید در ۸۵٪ موارد آدنوم (تومور خوش خیم) یکی از غدد پاراتیروئید میباشد.
در بقیه موارد معمولاً هایپرپلازی (رشد زیاد از حد) هر چهار غده و ۱٪ موارد کارسینوم (تومور بدخیم) پاراتیروئید وجود دارد.
عوامل افزاینده خطر
وجود یک بیماری اخیر، به خصوص اختلالات غدد درونریز
سابقه راشیتیسم یا کمبود ویتامین د
نارسایی کلیه
مصرف مسهلها
مصرف داروی دیژیتال
زنان بالای ۵۰ سال
علایم پرکاری پاراتیرویید
اکثراً علامتی وجود ندارد و ممکن است در یک آزمایش خون معمول کشف شود.
اگر علایمی وجود داشته باشند عبارتند ازدرد شدید پهلو در اثر سنگ کلیه، درد مزمن قسمت پایین کمر در اثر نرمی استخوان، بروز شکستگیهای استخوانی با صدمات خفیف به علت کم شدن کلسیم استخوانها، درد در قسمت بالای شکم در اثر زخم معده یا دوازدهه، یا التهاب لوزالعمده
ضعف و خستگی، زیادی ادرار و سنگ کلیه، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ، استئوپنی و شکستگیهای استخوان
عوارض پرکاری پاراتیرویید
– آب مروارید
– آسیب به کلیه
– زخم معده یا دوازدهه
– التهاب لوزالعمده
– روانپریشی
– کمکاری پاراتیرویید در اثر در آوردن مقدار زیادتر از حد لازم از بافت غده پاراتیرویید به هنگام جراحی
– کمکاری تیرویید در صورتی که مقدار ناکافی از غده تیرویید پس از جراحی روی غدد پاراتیرویید باقی بماند.
تشخیص پرکاری پاراتیرویید
آزمایش خون و ادرار، عسکبرداری از استخوانها، سیتی اسکن یا ام. آر. آی، و سونوگرافی
درمان پرکاری پاراتیرویید
– جراحی برای برداشتن تمام بافت پاراتیرویید غیرطبیعی
معمولاً باقیمانده بافت پاراتیرویید برای تولید کافی هورمون پاراتیرویید کفایت میکند. اگر احیاناً تولید هورمون پاراتیرویید کافی نبود، ممکن است نیاز به درمان برای کمکاری پاراتیرویید وجود داشته باشد.
– در موارد خفیف مصرف مایعات زیاد، محدود کردن کلسیم در رژیم غذایی، یا زیادکردن ادرار برای دفع کلسیم زیادی
– در صورت وجود هرگونه علت زمینهساز پرکاری تیرویید، ممکن است درمان آن ضروری باشد.
– مصرف دیورتیکها (داروهای ادرارآور) برای زیاد کردن دفع سدیم و کلسیم
– داروهای ضد اسیدی که حاوی کلسیم هستند مصرف نکنید.
– امکان دارد در خانمهای یائسه استروژن تجویز شود.
– برای پیشگیری از بروز سنگ کلیه، آب بیشتر بنوشید.
– موادغذایی حاوی کلسیم، مثل شیر و پنیر، کمتر بخورید.
– از خوردن غذاهای پر ادویه خودداری کنید، خصوصاً اگر زخم معده یا دوازدهه دارید.
– انجام فعالیت ورزشی جهت کاهش بازجذب استخوانی
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علایم پرکاری پاراتیرویید را دارید.
اگر یکی از موارد زیر هنگام درمان رخ دهد:
گرفتگی عضلانی، کرختی یا ضعف، مشکلات تنفسی، سوزش سردل یا درد در قسمت بالایی شکم به صورت پایدار، تغییرات قابل توجه در خلق یا رفتار