نوشابه رژیمی: خوب یا بد؟

عوارض نوشابه رژیمی

نوشابه های رژیمی در سراسر دنیا طرفداران زیادی دارند به خصوص کسانی که می خواهند مصرف قند یا کالری خود را کاهش دهند.

در نوشابه های رژیمی به جای قند از شیرین کننده های مصنوعی مثل آسپاراتام، سیکلامات، سکچرین، آکسفالم-ک و سوکرالوز استفاده می شود.

اثرات نوشیدنی های رژیمی و شیرین کننده های مصنوعی استفاده شده در آن ها موضوعی بحث برانگیز است.

نوشابه رژیمی مغذی نیست، فواید و مضرات نوشابه بدون قند

نوشابه رژیمی اساسا ترکیبی از آب گازدار، شیرین کننده طبیعی یا مصنوعی، رنگ، طعم و افزودنی های خوراکی است که معمولا کالری خیلی کمی داشته و فاقد مواد مغذی است.

برخی از نوشابه های رژیمی مثل Coca-Cola Life حاوی شیرین کننده طبیعی به نام استویا هستند. ۹۰ کالری انرژی و ۲۴ گرم قند.

مواد تشکیل دهنده رابج در نوشابه های رژیمی عبارتند از:

• آب گازدار: اغلب با حل کردن دی اکسید کربن در آب تحت فشار تولید می شود.
• شیرین کننده: اغلب از شیرین کننده های مصنوعی از قبیل اسپارتام، ساکاراین، سوکرالوز یا شیرین کننده طبیعی مثل استویا استفاده می کنند که ۲۰۰ تا ۱۳۰۰ برابر شیرین تر از قند معمولی است.
• اسید: اسیدهای خاص مثل اسید سیتریک، اسید مالیک یا اسید فسفریک به نوشابه ها اضافه می شود که همه با سایش مینای دندان در ارتباط هستند.
• رنگ: رایج ترین رنگ های استفاده شده در نوشابه ها عبارتند از کاروتنوئید، آنتوسیانین و کارامل.
• طعم: در نوشابه های رژیمی از آب میوه ها و طعم دهنده های مصنوعی متفاوتی استفاده می کنند .
• نگهدارنده: نگهدارنده ها کمک می کنند که نوشابه ماندگاری بیشتری داشته باشد. یکی از رایج ترین نگهدارنده ها بنزوات سدیم است.
• ویتامین ها و مواد معدنی: برخی از شرکت های تولید کننده ویتامین ها و مواد معدنی ای را به تولیداتشان اضافه می کنند.
• کافئین: درست مثل نوشابه معمولی، اغلب نوشابه های رژیمی حاوی کافئین هستند. یک قوطی کوکا رژیمی ۴۶ میلی گرم کافئین دارد و پپسی رژیمی حاوی ۳۴ میلی گرم کافئین است.
• یافته های متناقضی در مورد تاثیر نوشابه های رژیمی روی کاهش وزن وجود دارد

ارتباط نوشابه رژیمی با افزایش وزن

از آن جا که نوشابه رژیمی معمولا بدون کالری است بنابراین فرض بر این است که به کاهش وزن کمک می کند ولی تحقیقات پاسخ های متناقضی در این مورد دارند.

چندین مطالعه نشان داده اند که استفاده از شیرین کننده های مصنوعی و نوشیدن زیاد نوشابه های رژیمی با افزایش خطر چاقی و سندرم متابولیک در ارتباط است.

به عقیده دانشمندان نوشابه های رژیمی با تحریک هورمون های گرسنگی، اشتها را افزایش داده و با تغییر گیرنده های طعم شیرینی باعث ترشح دوپامین در مغز می شوند.

در یک مطاله شرکت کنندگان به مدت ۱ سال در ۲ گروه روزانه ۲۴ اونس آب یا نوشابه رژیمی مصرف کردند. گروه نوشابه به طور متوسط ۶.۲ کیلوگرم کاهش وزن داشتند در حالی که گروه آب فقط ۲.۵ کیلوگرم کاهش وزن را تجربه کردند.

ارتباط مصرف نوشابه رژیمی با دیابت

گرچه نوشابه رژیمی بدون کالری، قند یا چربی است ولی در مطالعات متعددی با پیشرفت بیماری دیابت نوع ۲ مرتبط بوده است.

تحقیقات نشان داده اند که تنها یک بار مصرف نوشیدنی های حاوی شیرین کننده مصنوعی در روز خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را ۸-۲۱ درصد و افزایش میدهد.

ارتباط مصرف نوشابه رژیمی با افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و سکته مغزی

مطالعات نشان داده اند که استفاده روزانه یک بار از شیرین کننده های مصنوعی خطر ابتلا به فشار خون را ۹ درصد افزایش می دهد.

علاوه بر این مطالعات گاز دی اکسید کربن موجود در نوشابه رژیمی را با خطر سکته مغزی ارتباط داده اند.

نوشابه رژیمی و سلامت کلیه

افرادی که در هفته بیشتر از ۷ لیوان نوشابه رژیمی مصرف می کنند نسبت به افرادی که هفته ای ۱ لیوان نوشابه مصرف می کنند تقریبا ۲ برابر بیشتر به بیماری های کلیوی مبتلا می شوند.

محققین علت احتمالی این آسیب را محتوای بالای فسفر نوشابه های می دانند که بار اسیدی کلیه ها را افزایش می دهد.

البته در مورد سنگ کلیه اوضاع کمی متفاوت است، یک مطالعه نشان داده است که نوشابه رژیمی احتمال ابتلا به سنگ کلیه را کاهش می دهد. میزان سیترین و مالات بالا در نوشابه رژیمی به درمان سنگ کلیه کمک می کند به خصوص در افرادی که PH  ادرارشان پایین باشد و سنگ اسید اوریک داشته باشند.

مصرف نوشابه رژیمی با زایمان زودرس و چاقی کودکی در ارتباط است

نوشیدن نوشابه رژیمی در دوران بارداری با پیامدهای منفی همراه است از جمله زایمان زودرس و چاقی در کودک. مطالعه ای که روی زنان نروژی انجام شد نشان داد که مصرف نوشیدنی حای شیرین کننده مصوعی احتمال زایمان زودرس را ۱۱ درصد افزایش می دهد.

یکی دیگر از نتایج نگران کننده است که استفاده از شیرین کننده های مصنوعی در بارداری به طور قابل توجهی روی چاق شدن کودک در یک سالگی اثر می گذارد.

سایر اثرات نوشابه رژیمی بر سلامت

کاهش ابتلا به کبد چرب: برخی مطالعات نشان داده اندکه جایگزین کردن نوشابه معمولی با رژیمی باعث کاهش چربی در اطراف کبد می شود.

رفلاکس معده: بر خلاف تصور عامه نوشیدنی های گازدار تاثیری روی بدتر شدن رفلاکس معده و سوزش سر دل ندارند.

احتمال ابتلا به سرطان: اغلب تحقیقاتی که روی شیرین کننده های مصنوعی و نوشابه رژیمی انجام شده شواهدی مبتنی بر ارتباط آن ها با سرطان پیدا نکرده اند.

تغییر میکروبیوم روده: شیرین کننده های مصنوعی فلور روده را تغییر می دهند که باعث کاهش کنترل قند خون می شود. شاید یکی از دلایل ارتباط نوشابه های رژیمی با دیابت همین باشد.

افزایش خطر پوکی استخوان: نوشابه رژیمی و کولا معمولی با کاهش تراکم مواد معدنی در زنان همراه است ولی در مردان این گونه نیست. احتمالا کافئین و فسفر کولا مانع از جذب درست کلسیم می شوند.

ارتباط با افسردگی: مطالعات نشان داده اند افرادی که در هفته بیش از ۴ لیوان نوشابه مصرف می کنند بیشتر به افسردگی مبتلا می شوند.

ترجمه شده در سایت خلایق
منبع:

healthline.com