چرا همیشه در تعطیلات حس می کنیم بیمار هستیم؟!
چرا همیشه در تعطیلات بیمار به نظر می رسیم!
بیمار شدن در تعطیلات و آخر هفته ها موضوعیست که اغلب با آن مواجه شده ایم. بعضی متخصصان حوزه ی سلامت به این شرایط با عنوان بیماری اوقات فراغت اشاره می کنند. این موضوع ممکن است به نحوه ی مدیریت استرس های ما و شیوه ای که زندگی شخصی و حرفه ایمان را با هم متوازن می کنیم، مربوط باشد.
مراجعه کننده ای داشتیم که تمام سه شنبه های ماه را با نوعی میگرن آزاردهنده درگیر بود. علائم آن در روز چهارشنبه بدتر می شد و او را در وضعیتی دردناک قرار می داد که نمی توانست بیشتر کار کند تا اینکه نهایتا آخر هفته فرا می رسید. هرچند این مشکل صبح شنبه برطرف می شد.
او می گفت: ” من تمام آخر هفته را در خانه محبوس بودم. معمولا دوست دارم که اوقات فراغتم را ورزش کنمِ، اما مدتی است که این کار برایم مقدور نیست. این سردرد میگرنی به طرز معجزه آسایی از عصر جمعه کم کم از بین می رود. ”
این مراجعه کننده به هیچ عنوان یک مورد خاص نیست. احتمالا همه ی ما دوستانی را می شناسیم که همواره قبل از تعطیلات دچار علائم آنفولانزا یا دردهای دیگر می شوند و دست خودشان نیست که از این درد عجیب و غریب رهایی یابند.
بیماری اوقات فراغت
پدیده ای که سالهاست توجهات بسیاری را به خود معطوف کرده است، اما بیشتر تحقیقات در موضوع فوق به ۱۵ سال اخیر باز می گردد. Ad Vingerhoets دانشمند روانشناسی بالینی از دانشگاه Tilburg هلند و همکارانش مطالعه ای انجام دادند تا ریشه ها و شیوع این بیماری را که نامش مرض اوقات فراغت گذاشته شد کشف کنند. آنها با یک گروه هلندی به عنوان نمونه و نماینده (۱۱۲۸ مرد و ۷۶۵ زن) کار کردند. از شرکت کنندگان درخواست می کردند بیماریشان را با پاسخ به سوالاتی نظیر علائم بیماری، شروع آن، مدت آن، میزان فشار کاری ایشان و فعالیت هایی که در اوقات فراغتشان انجام می دهند، توصیف کنند. آنها دریافتند که ۳.۶% مردان آخر هفته ها و ۳.۲% در تعطیلات خود را بیمار حس می کنند. برای زنان این درصد ۲.۷ در آخرهفته ها و ۳.۲% در تعطیلات بوده است. علائمی که توصیف می شود متنوع هستند، از کوفتگی گرفته تا دردهای عضلانی، حالت تهوع و میگرن. عفونت های ویروسی غالبا در تعطیلات گزارش می شوند.
دکتر Vingerhoets اشاره می کند : ” ما تشخیص دادیم گروه خاصی هستند که تنها وقتی از کار مرخص می شوند ( در تعطیلات آخر هفته یا اولین روزهای تعطیلات رسمی) از میزان سلامت خود شکایت پیدا می کنند.
اما آیا واقعا بیماری ای وجود دارد؟
این نتایج آنچنان توسط متخصصان حوزه سلامت پذیرفته نشده است؛ سوال این است که آیا این واقعا یک بیماری با ریشه های فیزیولوژیکی است یا پای مساله ای روانشناختی در میان است و یا اینکه صرفا در بیشتر مردم عارضه ای اتفاقی هست! محققان هنوز بر سر این مسائل اختلاف نظر دارند.
یک مساله این است که از زمانی که Vingerhoets روی این موضوع کار کرده ، هیچ تحقیق جامع و دقیقی در این موضوع انجام نشده است. با اینکه تحقیق او سرنخ های جالبی را ارائه داد که براساس گزارش شرکت کنندگانی بود که خود سلامتشان را ارزیابی کرده بودند، لذا این یافته ها محدود شد.
چه اتفاقی ممکن است افتاده باشد؟
در این مرحله پیرامون چرایی بیماری اوقات فراغت، تنها فرضیه هایی می توانند مطرح شوند. یکی از احتمالات این است که افراد با کارهای پرمشغله در اوقات فراغت خود بیشتر نسبت به بدنشان آگاه می شوند.
دکتر Vingerhoets می گوید: ” برای اینکه نسبت به درد و خستگیمان آگاهی پیدا کنیم، لازم است که به بدنمان توجه داشته باشیم. ذهن ما در پردازش اطلاعات محدود است، بنابراین اگر شما خیلی پرمشغله باشید به سیگنال های آن بی اعتنا می شوید تا وقتی که فراغت پیدا کنید.”
این توضیحات تنها برای حس هایی با شدت کم، مثل خستگی و دردهای مبهم وارد است. هیچ کس نمی تواند نسبت به یک میگرن شدید بی توجه باشد. مهم نیست مسائل دیگر چطور پیش می روند.
گزینه ی محتمل دیگر این است که فرایندهای فیزیولوژیکی که به استرس ها مربوط می شوند نقش کلیدی ای را در پیشروی این معضل سلامتی ایفا می کنند. افرادی که خیلی کار می کنند سطوح بالایی از هورمون آدرنالین ناشی از استرس را تجربه می کنند، نه تنها در ساعات کار بلکه در طول دوره ی استراحت و زمانی که نیازی به آن ندارند. نتیجه به وجود آمدن یک عدم تعادل هورمونی در بدن است، که باعث ضعف سیستم ایمنی و آسیب پذیری در مقابل عفونت می شود.
اخیرا، تحقیقی به صورت خاص روی میگرن آخر هفته انجام شده است، که نگاه آن به افرادی بوده است که به نظر می رسد وقتی از یک دوره ی استرسی خارج می شوند با سردردهای ناتوان کننده ای درگیر می شوند. دانشمندان نشان داده اند که کاهش استرس از یک روز تا روز بعد، با بیشتر شدن این مشکل در روز بعد همراه است؛ و می گویند کاهش استرس می تواند به عنوان نشانه ای برای پیش بینی میگرن بعد باشد.
همچنین ممکن است ترکیبی از اتفاقات فوق در کنار عوامل محیطی، پاسخ سوال مطرح شده باشد. روشن است که ، برای نمونه، تغییرات سبک زندگی که مخصوص اوقات فراغت هستند (مانند استفاده ی زیاده از الکل یا مواد مخدر، تغییر الگوی خواب، مصرف بیشتر یا کمتر قهوه) در خوب بودن حال ما سهم دارد.
آیا مقدار اندکی استرس می تواند برای ما خوب باشد؟
هرچند ممکن است در موضوع بیماری اوقات فراغت بین متخصصان حوزه سلامت اتفاق نظر وجود نداشته باشد، اما این شرایط شایستگی مطرح شدن بحثی را پیرامون استرس دارد. اینکه استرس برای چه هدفی به کار گرفته می شود و اینکه آیا اندکی استرس، مثلا در طول ساعات کاری می تواند چیز خوبی باشد.
دانشمندان راه های مختلفی برای اینکه استرس برای سلامتی ما سودمند باشد بررسی کرده اند و نشان داده اند که استرس می تواند چیزی به نام “استواری” را تقویت کند. استواری ضرورتا به این معنیست که افراد می توانند وقتی با مشکلات مواجه می شوند آنها را مدیریت کنند.
Mark Seery کارشناس ارشد مقوله ی استرس و مقابله با آن در دانشگاه بوفالو آمریکا می گوید: “این شبیه به همان چیزیست که در هنگام تقویت فیزیکی و تناسب اندام اتفاق می افتد. بدون ورزش، تناسب اندام بهبود نمی یابد. هرچند ممکن است که بیش از اندازه ورزش کرده و بجای تقویت بدن به آن آسیب برسانیم. گویا استواری روانشناختی نیز به شیوه ای مشابه ارتقا می یابد. قرار گرفتن در معرض عوامل استرس زای بیش از حد بدون اینکه زمانی برای بازیابی انرژی، میان آن ها وجود داشته باشد می تواند غافلگیرکننده بوده و روند استوارتر شدن فرد را بر هم بزند. در مقابل، مواجه شدن با برخی عوامل استرس زا، نه خیلی زیاد و نه اینکه اصلا وجود نداشته باشد، استواری و توان فرد برای سر و کار داشتن با استرس های آینده را بالا می برد.”
بنابراین در برخی روش ها رودر رو شدن با استرسی که بتواند توان ذهنی و روانشناختی را بالا ببرد، چه در ساعات کار و چه در اوقات فراغت خوب محسوب می شود.
Seery اشاره می کند: ” آیا اینکه در دوره ای کاملا بدون استرس باشیم لزوما موقعیت بدی به شمار می رود؟ در جواب باید گفت، ممکن است که استواریمان افزایش نیابد اما به این معنی نیست که اثر منفی ای (نظیر بیماری اوقات فراغت) بر سلامتی مان بگذارد. چیزی که می توان فرض کرد این است که اگر شخصی از زندگی روزمره و چالش هایش فاصله بگیرد، ممکن است به شدت احساس خارج از کنترل بودن داشته باشد.”
در تحقیقات نشان داده شده است که تحت کنترل بودن احساسات چیز مثبتی است، داشتن زمان خالی زیاد بدون مدیریت هیچ مساله ای، ممکن است مشکل ساز باشد.
ترجمه شده در سایت خلایق
منبع:
patient.info
