راهنمای پیشگیری و درمان سقط مکرر
درمان سقط مکرر : سقط مکرر به ۳ بار یا بیشتر، از دست دادن جنین به طور پیاپی، در سه ماهه ی اول بارداری گفته می شود.
حدود ۲ تا ۵ درصد زنانی که برای بارداری اقدام میکنند، دچار سقط مکرر میشوند. سقط مکرر یک تجربه بسیار دردناک چه برای پزشک و چه برای بیمار میباشد که یکی از شایعترین عوارض حاملگی است. در ادامه روشهای درمان سقط مکرر آورده می شود.
سقط به خودی خود شایعترین عارضه بارداری است و برای زوجینی که تمایل به داشتن فرزند دارند، استرسهای روحی روانی فراوانی ایجاد می کند. انواع سقط مکرر عبارتند از سقط اولیه (هیچ گاه بارداری موفقیت آمیز روی نداده است) و سقط ثانویه (پس از یک تولد زنده، سقط های مکرر روی میدهد).
اصولاً یک بار سقط، به دلیل تشکیل تصادفی جنین غیر طبیعی طبیعی بوده و در این صورت سقط باید اتفاق افتد و دخالت درمانی در این موارد بیتأثیر است. اما بعد از ۲ یا ۳ بار سقط، دلایل دیگری به جز موارد ژنتیکی مطرح می شوند که اغلب نیز قابل درمان هستند.
علت سقط های مکرر چیست ؟
اختلالات ساختمانی رحم و حالات غیر طبیعی دهانه رحم و نارسایی دهانه رحم
چسبندگی های داخل رحمی و فیبروم رحمی
مشکلات هورمونی نظیر اختلالات و ضعف تخمدان، دیابت شیرین و بیماریهای تیروئیدی
اختلالات کرموزومی
سندرم تخمدان پلی کیستیک و بیماری های خود ایمنی نظیر سندروم آنتیفسفولیپید
اختلالات همراه با افزایش انعقاد پذیری و استفاده از داروهای ضد انعقاد خون
سموم محیطی، به خصوص سموم فلزات سنگین، داروهای شیمی درمانی، استنشاق داروهای بیهوشی، اشعههای یونیزه
اعتیاد و سیگار و بیماریهای مزمن
عوامل افزاینده خطر
افزایش سن مادر و نقص فاز لوتئال
چاقی و کم تحرکی مادر
بعضی عفونت های مادر شامل توکسوپلاسموز و ویروسهای سرخجه، سرخک، سیتومگال و تب خال، تب مالت و مالاریا
برخی بیماریها نظیر بیماری سلیاک (عدم تحمل گلوتن با علایم اسهال شدید و لاغری) میتواند یکی از دلایل سقط جنین باشد.
از جمله مواد غذایی دیگری که گاهی احتمال سقط را افزایش میدهد، مصرف قهوه است.
تشخیص سقط مکرر توسط آزمایش های بررسی کروموزوم والدین، بررسی آنتیبادی های مؤثر در سقط مکرر، بررسی ترومبوفیلیا، ارزیابی حفره رحم با تصویربرداری از رحم و لولههای رحم، بررسی کروموزومی محصول حاملگی، بررسی فلوسیتومتری خون و آندوسکوپی رحم صورت می پذیرد.
پیشگیری از سقط مکرر
هرگونه خونریزی خفیف، شدید یا لکه بینی در نیمه اول بارداری باید از سوی مادر جدی تلقی شود. این علامات نشانه در معرض خطر بودن جنین است.
ازدواج زودتر دختران
پرهیز از استرس
داشتن تحرک مناسب و کاهش وزن
در صورت وجود اضافه وزن و چاقی قبل از هرگونه اقدام به بارداری، ۳ تا ۶ ماه رژیم غذایی و ورزش تا اصلاح وزن توصیه میشود.
پرهیز از سقط های غیرقانونی نیز مهم است چرا که ممکن است باعث چسبندگی رحم و سقط بعدی شود.
پس از سقط جنین زمان ایدهآل برای بارداری مجدد، رعایت فاصله یک سال است و زمان کمتر از ۳ ماه برای بارداری مجدد، بههیچ وجه توصیه نمی شود.
تحقیقات نشان داده زنانی که دچار سقط مکرر میشوند، کمبود ویتامین B9 یا اسیدفولیک دارند.
زنانی که سطح پایینتری از عنصر روی در بدن خود دارند، بیش از زنان سالم به سقطهای مکرر خود به خودی یعنی سه بار یا بیش از سه بار شکست در حاملگی دچار می شوند. انواع گوشت اعم از قرمز و سفید، جگر، غذاهای دریایی، آجیل، تخم مرغ، انواع دانه ها، حبوبات و جوانه گندم مقادیر مناسبی از عنصر روی دارند.
کمبود ویتامین A (بتا کاروتن)، ویتامین های گروه B (مخصوصا فولات و ویتامین B12) و ویتامین D در مادر باردار جبران شود.
از مصرف کافئین مخصوصا در سه ماهه اول بارداری باید اجتناب شود. منابع عمده کافئین قهوه، چای، برخی نوشابه ها و شکلات هستند.
افزایش مصرف سبزیجات برگ سبز، میوه های تازه، امگا ۳ و امگا ۶، تخم مرغ، ماهی و مواد لبنی
به طور کلی، داشتن یک رژیم غذایی متعادل می تواند احتمال سقط را کاهش دهد.
مراجعه منظم به کارشناس تغذیه و متخصص زنان در این دوران هم بسیار کمک کننده است.
درمان سقط مکرر
درمان دارویی در موارد بیماریهای نقص ایمنی، نارسایی مرحله لوتئال، اختلالات اندوکرین و اختلالات ترومبوفیلی و عفونتها
اصلاح با روش جراحی در موارد اشکالات رحمی و تخمدانها
استفاده از روشهای کمک باروری
استفاده از رحم جایگزین
حمایت روحی و روانی و عاطفی و پرهیز از استرس ها