درمان گواتر با طب سنتی چگونه صورت می گیرد ؟
درمان گواتر با طب سنتی : به هر نوع بزرگ شدگی غیر طبیعی غده تیروئید، غم باد یا بیماری گواتر گفته می شود.
بیماری گواتر چیست ؟ تیروئید یک غده ی پروانه ای شکل واقع در گردن و در زیر سیب آدم است. وجود گواتر الزاماً به معنای بدکاری غده تیروئید نیست. در برخی موارد، همزمان با بزرگ شدن اندازه غده، تیروئید دچار کم کاری یا پرکاری میشود و البته در بسیاری موارد، این غده با وجود بزرگ شدن اندازه هیچ گونه اختلال عملکرد ندارد. با مجله خلایق همراه باشید تا به بررسی درمان گواتر با طب سنتی بپردازیم.
در حالت عادی وقتی با انگشتان خود روی گردن خود را لمس کنید و کمی انگشت خود را فشار دهید، غدهی تیروئید را زیر انگشتان خود احساس نمیکنید. گواتر ممکن است بر اثر بزرگ شدن کل غدهی تیروئید باشد که به آن گواتر ساده گفته میشود. همچنین ممکن است تنها قسمتی از گواتر بزرگ شود که به آن گواتر ندولار یا کیستیک گفته میشود.
دلایل بیماری گواتر چیست ؟
کمبود ید. میزان احتیاج روزانه بدن به ید بین ۱۲۰ تا ۱۵۰میکروگرم است که ۷۵ میکروگرم آن را تیروئید برای ساخت هورمونهای خود مصرف میکند. منابع ید در مواد غذایی عبارتند از غذاهای دریایی، ماهی آب شور، اسفناج، تخم مرغ، کره، پنیر، کلم، سیب زمینی، شلغم، هویچ، لوبیا، شیر، کاهو، خیار، نخود، پیاز، برنج و سیب درختی.
ابتلا به بیمرای هایی نظیر تیروئیدیت (التهاب غدهی تیروئید)، بیماری گریوز، سرطان تیروئید و رشد غده های خوش خیم در تیروئید.
برخی داروها مانند لیتیوم، برخی مواد غذایی خاص مانند سبزیجات خانواده کلم، گیاه کاساوا و اشنه دریایی (نوعی جلبک)، فقدان برخی ویتامینها و مواد معدنی مانند آهن، سلنیوم و ویتامین A میتواند به گواتر منتهی شود.
افزایش نیاز بدن به تولید هورمون در دوران بارداری یا در دوران بلوغ به دلایل فیزیولوژیک و همچنین به صورت ارثی و به علت برخی مشکلات ژنتیکی میتواند به فرزندان منتقل شود.
ابتلا به گواتر مولتی ندولر سمی یا بیماری پلامر. در این حالت بر اثر پرکاری غدد تیروئید چندین توده جامد یا پر از مایع به نام ندول در هر دو طرف تیروئید رشد می کنند. در نتیجه غده ی تیروئید بزرگ و متورم خواهد شد.
علائم گواتر چیست ؟
خستگی عمومی و ضعف، عدم تحمل سرما، یبوست، گرفتگی صدا، صورت پف کرده، رنگ پریده از علائم بیماری گواتر هستند.
در آزمایش خون افراد بالغ کمخونی نیز مشاهده میشود.
احساس فشار و توده در گلو، ورم گلو و بزرگ شدن تیروئید، سرگیجه در صورت گرفتن دستها در بالای سر، احساس خفگی، سختی در بلع و تنگی نفس از دیگر علائم بیماری گواتر هستند.
گاهی سیاهرگ های گردن، بزرگ تر می شوند. هرگاه درد ناگهانی و سریع در گواتر ایجاد شود، یعنی این که در گواتر خونریزی رخ داده است.
گواتر پرکار با علائمی چون ناآرامی، تپش قلب، بیش فعالی، تعریق بیش از حد، حساسیت شدید به گرما، خستگی مزمن، افزایش اشتها، ریزش مو و کاهش وزن همراه است.
گواتر کم کار با علائمی مانند کم طاقتی، یبوست، فراموشی، تغییر شخصیتی، ریزش مو و افزایش وزن بروز مییابد.
در صورتی که مشکوک به گواتر و یا بزرگی غده تیروئید شدید انجام معاینه بالینی، آزمایشات هورمونی، اسکن تیروئید، سونوگرافی و یا بیوپسی توسط پزشک توصیه می شود.
عوارض گواتر
گواتر کوچکی که مشکلات جسمی یا زیبایی ایجاد نکند، نگران کننده نیست اما گواتر های بزرگ باعث اختلال در تنفس و بلع شده و می توانند سرفه و گرفتگی در صدا ایجاد نماید. اگر گواتر ناشی از کمبود ید باشد باید بدانید که کمبود ید عوارض فراوانی دارد که در ذیل آورده می شود.
عوارض گواتر در دوره حاملگی و زمان جنینی ناشی از کمبود ید عبارت است از سقط جنین و مرده زایی، ناقص الخلقه متولد شدن، کند ذهنی، اختلالات حرکتی و روانی، لالی و کری نوزاد.
عوارض کمبود ید در کودکی شامل ایجاد اختلال جسمی و روانی بوده و سبب کند ذهنی و رشد نکردن بدن میگردد. در بلوغ ایجاد گواتر و کم کاری تیروئید نموده و اختلال در تکامل مغزی را به وجود میآورد.
عوارض گواتر ناشی از کمبود ید در بزرگسالان عبارت است از ضعف عمومی، کاهش سوخت و ساز بدن، لاغری، خواب آلودگی و اختلالات عصبی.
راههای پیشگیری از بیماری گواتر چیست ؟
از غذاهای حاوی ید بیشتر استفاده کنید و از مصرف نمک ید دار غافل نشوید. برای جذب هر چه بیشتر ید در بدن بهتر است نمک یددار حین طبخ و پس از جوش خوردن غذا به آن اضافه شود. اگر در مناطق کوهستانی و ارتفاعات زندگی می کنید، نیاز بیشتری به ید خوراکی دارید.
از مصرف زیاد مواد غذایی که باعث ابتلا به گواتر می شوند مثل شلغم و کلم و کاساوا بپرهیزید.
درمان گواتر
اگر گواتر بیمار کوچک است و مشکلی ایجاد نمی کند و تیروئیدش نیز به طور صحیح عمل می نماید، ممکن است پزشک پیشنهاد کنند که بیمار صبر نماید و فقط وضعیت بیماری تحت نظر گرفته شود.
درمان گواتر به علت آن بستگی دارد. اگر وجود گواتر به کمبود ید در رژیم غذایی مربوط باشد، بیمار در ابتدا مکمل خوراکی ید دریافت میکند. مصرف این مکمل باعث کوچک شدن گواتر میشود، اما غالباً این روش گواتر را کاملاً از بین نمی برد.
در صورتی که گواتر بر اثر ابتلا به بیماری هاشیموتو ایجاد شده باشد و بیمار دچار پرکاری غده تیروئید باشد، برنامه درمانی شامل خوردن روزانه یک قرص حاوی هورمون های تیروئیدی میشود.
در صورتی که علت بروز بیماری گواتر پرکاری تیروئید باشد، ممکن است پزشک از قرص حاوی ید رادیواکتیویته برای درمان استفاده کند. این قرص ها موجب کوچک شدن غدهی تیروئید و در نتیجه ترشح کمتر هورمون های تیروئیدی میشوند.
اگر غده تیروئید بیمار ملتهب شده باشد، آسپرین یا یک نوع کورتون برای درمان آن تجویز می شود.
یکی دیگر از روشهای درمانی برداشتن غده تیروئید یا قسمتی از آن، با کمک جراحی میباشد. در این صورت بعد از جراحی احتمالا بیمار باید به طور مداوم قرصهای حاوی هورمونهای تیروئیدی مصرف کند.
در صورتی که گواتر همچنان به بزرگ شدن ادامه دهد و موجب بروز مشکلاتی در بلعیدن غذا یا تنفس بیمار شود، ممکن است پزشک پیشنهاد دهد که کل غدهی تیروئید یا قسمتی از آن با جراحی که توسط متخصص غدد درون ریز انجام میشود برداشته گردد.
درمان گواتر با طب سنتی
دم کرده پوست درخت بلوط برای درمان گواتر و گلوی آماس کرده مفید است. در بیماری گواتر به شرطی که زیاد پیش نرفته باشد نوشیدن سه قاشق سوپ خوری از جوشانده پوست درخت بلوط مفید است.
برای درمان گواتر با طب سنتی از گیاه شیر پنیر تازه برای رفع بیماری استفاده می شود.
خوردن آب گیاهانی مانند بولاغ اوتی، اسفناج و ترتیزک یا شاهی آبی به همراه غذا زیر نظر پزشک طب سنتی توصیه می شود.
غرغره آب گشنیز و کرفس و کاهو مخلوط با دم کرده گردو حاوی ید فراوانی است. اگر بیماری گواتر ناشی از کمبود ید باشد و با داروهای تجویزی پزشک تداخل نداشته باشد میتوانید از این مخلوط استفاده کنید.
افرادی که گواتر ساده دارند یعنی گواتر غیر سمی دارند اول و آخر غذا به اندازه نوک قاشق غذاخوری نمک ید دار میل کنند. در ۲۴ ساعت ۴ گرم نمک. یک عدد نان ذرت با صبحانه میل شود. وسط روز و عصرانه ذرت بو داده بخورید. با شام یک بشقاب سوپ ذرت میل کنید.
دو تا سه برگ گیاه قاصدک را به کره آغشته کنید.(کره زرد محلی). برگها را گرم کرده و روی گواتر قرار دهید. سپس با بانداژ آن را بپوشانید و بگذارید چند ساعت بماند.
یک مشت گیاه قاصدک را له کنید تا به شکل خمیر در بیاید. دو قاشق چای خوری کره محلی را به آن اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. سپس آن را به آرامی گرم کرده و روی محل قرار دهید و بگذارید ۱۵دقیقه بماند. دو روش فوق را میتوانید روزی دو بار به مدت دو هفته انجام دهید.
روزانه سه تا چهار حبه سیر را صبح ها بجوید و بخورید. میتوانید در کنار غذایتان سیر بخورید.
مشتی از برگهای ترشک را خمیر کنید و دو قاشق غذا خوری روغن زیتون طبیعی به آن بیفزایید. سپس آن را به محل گواتر بمالید و بگذارید ۳۰ دقیقه بماند. سپس با آب گرم محل را بشویید. روزی یک بار این کار را انجام دهید.
حداقل سه فنجان چای سبز در روز بنوشید. مقداری عسل طبیعی به آن بیفزایید.
همچنین میتوانید از چای به لیمو در ترکیب با عسل بهره ببرید. بیماران مبتلا به گلوکوم یا آب سیاه چشم نباید این گیاه را مصرف کنند.
برای درمان گواتر با طب سنتی از غذاهای حاوی سلنیوم بهره مند شوید. منابع سلنیوم عبارتند از جگر، قلوه، آجیل برزیلی، دانه آفتابگردان، خرچنگ دریایی، حلزون خوراکی، پیاز، ماهی قزل آلا، ماهی تن، قارچ، جوانه گندم، جو، برنج قهوه ای، جو دوسر، گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ و ماهی های چرب.