راهنمای درمان سالک با طب سنتی و پزشکی جدید
درمان سالک با طب سنتی : بیماری سالک چیست ؟ سالک یا لیشمانیوز پوستی شایع ترین نوع بیماری لیشمانیوز جلدی است که بر اثر گزش نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می شود.
عامل این بیماری انگلی به نام لیشمانیا است. در حقیقت سالک یک ضایعهی پوستی و زیر پوستی عفونی از نوع برآمدگی و سفت و دانه دانه در اثر عفونت است که باعث بروز زائدههای نوک تیز روی پوست می شود و این زائدهها بعدا تبدیل به زخم خشک یا مرطوب می شوند. با ما همراه باشید تا به بررسی روشهای درمان سالک با طب سنتی و پزشکی جدید بپردازیم.
سالانه حدود دو میلیون مورد این بیماری در سراسر دنیا و از جمله ایران اتفاق میافتد. این بیماری خاص مناطق گرمسیر بوده و شهرهای مهران و دهلران کانون پشه سالک ناقل بیماری است و در فاصله ماههای اردیبهشت تا آبان، امکان انتقال این بیماری وجود دارد و بیشتر در زمان غروب و اوایل شب این گزش و انتقال بیماری اتفاق می افتد.
درمان سالک با عسل ، درمان سالک با طب سنتی ، درمان سالک با گیاهان دارویی ، درمان گیاهی سالک ، درمان بیماری سالک
درمان سریع سالک ، درمان زخم سالک ، لیشمانیوز احشایی ، بیماری سالک چیست ، عامل بیماری سالک ، لیشمانیوز جلدی
پشه سالک بسیار کوچک است و اندازه آن حدود یک سوم پشههای معمولی است و به سختی دیده میشود.
در ایران دو نوع سالک شهری (نوع خشک) و روستایی (نوع مرطوب) وجود دارد. در سالک نوع شهری (خشک) عامل بیماری سالک عمدتا بیماران مبتلا و به طور تصادفی سگها هستند. به این ترتیب که پشه خاکی ماده عامل بیماری سالک ،پس از خونخواری از اطراف زخم سالک، آلوده شده و در خونخواری مجدد فرد سالم باعث انتقال بیماری میشود.
در سالک روستایی (مرطوب) موشهای صحرایی عامل بیماری سالک هستند و پشه خاکی ماده، پس از خونخواری از موش صحرایی مبتلا، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم باعث انتقال بیماری میشود.
دورهی کمون بیماری سالک خشک، بین ۲ تا ۶ ماه است. در ابتدا یک جوش کوچک روی صورت پیدا می شود و این جوش به تدریج بزرگ شده و تبدیل به ضایعهی پوستیِ زخمی میشود. انگل های موجود در این زخمها با تماس پوستی به شخص دیگر منتقل شود که البته این حالت در صورتی رخ میدهد که پوست شخص پذیرنده زخمی باشد.
دوره کمون سالک مرطوب بین ۲ تا ۶ هفته است. زخمهای این نوع سالک متعدد هستند و بیشتر در پاها ایجاد میشوند. در ابتدا جوشهایی روی پوست پیدا میشوند که خارش دارند و این جوشها ظرف دو هفته تبدیل به زخم میشوند. این بیماری اغلب موجب التهاب عروق لنفاوی میشود.
علائم بیماری سالک چیست ؟
اصلیترین نشانهی این بیماری زخمهای پوستی بدون درد هستند.
علائم پوستی این بیماری ممکن است تنها یک یا دو هفته پس از گزیده شدن توسط پشهی خاکی، بروز کنند اما در مواردی ممکن است، بروز علائم بیماری ماهها یا سالها طول بکشد.
در افرادی که به این بیماری مبتلا شدهاند و نشانههای پوستی بیماری نیز بروز کرده است، ممکن است بروز علائم اصلی بیماری، بین ۱ تا ۵ سال بعد از بهبود کامل زخمهای سالک، طول بکشد. علائمی که عبارتند از زخم هایی در دهان، بینی یا روی لب.
گرفتگی بینی یا آبریزش بینی
خونریزی از بینی (خون دماغ شدن)
تنگی نفس
ضایعه سالک به شکل یک زخم بد شکل ممکن است برای بیشتر از یکسال باقی بماند. این موضوع ممکن است اثرات روانی در بیمار حتی پس از بهبودی را به دنبال داشته باشد.
در برخی موارد با تهاجم به پلک و بینی ممکن است موجب ایجاد ضایعه ماندگار در چهره و یا تغییر شکل شدید در بیمار شود.
عوارض بیماری سالک چیست ؟
خونریزی
بروز سایر عفونتها در بدن به خاطر ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، که میتواند بسیارخطرناک باشد.
بد شکلی (به جا ماندن جای زخم سالک روی پوست)
در صورت بروز لیشمانیوز احشایی این بیماری مرگآور خواهد بود. البته مرگ بیمار نه به خاطر خود بیماری، بلکه به خاطر عوارض ناشی از آن رخ میدهد.
در صورتی که بیمار به ویروس HIV یا ایدز مبتلا باشد، احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است.
راههای پیشگیری از بیماری سالک چیست ؟
هنگام خوابیدن در فضای آزاد از پشه بند استفاده شود. پشهی خاکی از پشههای معمولی دیگر بسیار ریزتر است.
روی درها و پنجرههای ورودی تورهای بسیار ریز نصب شود.
از نگهداری دام و طیور در منازل خودداری شود.
از انباشتن و ریختن خاکروبه و نخالهٔ ساختمانی زباله و کودهای حیوانی در مناطق مسکونی اجتناب شود.
بهسازی محیط و ترمیم محل استراحت و رشد و تکثیر پشه (شکاف دیوارها) به طور دقیق و صحیح صورت پذیرد.
از رها شدن فاضلابها در معابر خودداری گردد.
جمع آوری و درمان سگ های ولگرد و مبارزه با جوندگان به روش صحیح.
هنگام غروب آفتاب و در طول شب از پشه بند آغشته به حشره کش استفاده کنید.
برای از بین بردن پشهها در داخل اتاق ها از اسپری حشره کش استفاده کنید.
از کرمهای ضد حشره بر نواحی از پوستتان که باز است بمالید. این کرم را همچنین در لبهی پایینی شلوار و آستین خود بمالید. موثرترین کرمهای ضد حشره، کرمهای حاوی DEET هستند.
در طبقات بالایی ساختمان بخوابید. این پشهها نمیتوانند به خوبی پرواز کنند. در فاصله بین غروب تا طلوع آفتاب در فضاهای باز نروید. این پشهها در این زمان بیشترین فعالیت را دارند.
درمان بیماری سالک
– در صورتی که تعداد زخمها کم باشد، از روش موضعی برای درمان بیماری سالک استفاده میشود. در این روش ترکیب آنتیموان یا مپاکرین هیدروکلراید در داخل زخم تزریق می شود.
این تزریقات با وجودی که دردناک هستند، به فاصله سه روز و برای ۶ تا ۸ بار تکرار می شوند.
در برخی موارد که شخص برای بار دوم است که به انگل آلوده میشود، ممکن است بیماری او مزمن شود. در این موارد به منظور درمان بیماری سالک علاوه بر تزریق آنتیموان از آنتی بیوتیک نیز برای درمان بیماری استفاده می شود.
در صورتی که تعداد زخمهای سالک بسیار زیاد باشد و احتمال پاسخگویی زخمها به تزریق موضعی پایین باشد، مادهی تیومالات سدیم به صورت یک روز در میان به بیمار تزریق می شود تا به درمان سریع سالک کمک کند.
استیبوفن که به صورت عضلانی تزریق می شود. این دارو به صورت یک روز در میان به بیمار تزریق میشود تا به درمان زخم سالک کمک کند و این تزریقات ۸ تا ۱۰ بار انجام میشود.
سدیم آنتیمونی گلوکونات نیز داروی دیگری است که به صورت وریدی و به مدت ۱۰ روز تزریق میشود و به خصوص برای درمان زخم سالک مفید است.
تزریق داروی کتوکونازول برای مدت ۴ تا ۶ هفته نیز میتواند نتایج خوبی را به منظور درمان سریع سالک به همراه داشته باشد.
درمان سالک با طب سنتی (درمان گیاهی سالک)
– درمان سالک با عسل . هر روز زخم را با حنا و عسل یا شیره خرما پانسمان کنید. درمان سالک با عسل روشی است که بومیان مناطق جنوب کشور، که دسترسی به پزشک ندارند، معمولا به تنهایی برای درمان گیاهی سالک و زخم پشه سالک استفاده می کنند.برای کاهش خارش زخم نیز می توانید کمی پماد کالامین به این ترکیب بیفزایید. البته در این روش درمان گیاهی سالک باز هم امکان دارد جای زخمها باقی بماند بنابرین می بایست برای درمان کامل و جلوگیری از باقی ماندن اثر زخم، هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرد.
– برای درمان سالک با طب سنتی فلوس را شکسته، آن را در آب خیس کنید تا هسته از شیره آن جداشود. شیره را که در آب حل شده با حرارت کم غلیظ کنید و بر روی محل زخم سالک قرار دهید. روی آن را با پارچه تمیز بپوشانید و پس از یکی دوروز مجددا با آب جوشیده ولرم موضع را شستشو دهید و این عمل را تکرار کنید تا محل زخم بهبودی یابد.
– با هدف درمان سالک با گیاهان دارویی پنجاه گرم برگ ازگیل را در یک لیتر آب پانزده دقیقه بجوشانید، بعد ده دقیقه بگذارید دم بکشد، در نهایت صاف کرده و آب آن را روی سه مرتبه روی سالک بمالید.
– جهت درمان سالک با طب سنتی اسپرزه را در سرکه بخیسانید بعد بکوبید و مانند مرهم روی آن بگذارید.
– به منظور درمان سالک با گیاهان دارویی ریشه گیاه اشنان را بکوبید و با عسل مخلوط کرده روی زخم قرار دهید.
– گل ارمنی را در سرکه حل کنید و روزی سه مرتبه روی آن بمالید تا به درمان سالک با گیاهان دارویی کمک کند.
– به عنوان آخرین گزینه درمان سالک با طب سنتی روی محل سالک که تازه ایجاد شده توسط پزشک متخصص و با تجربه طب سننتی هر بار سه عدد زالو انداخته می شود و یکی از ضمادها و مرهم های فوق به کار گرفته می شود. معمولا بین هر بار زالو درمانی ۵ تا ۷ روز فاصله انداخته می شود.در این روش به ادعای پزشکان طب سنتی محل زخم نیز بهبود می یابد.