رابطه ی شنیدن و یادگیری در کودکان
شنیدن و یادگیری
از زمان مهد کودک تا پایه سوم، توانایی کودکان برای خواندن ارتقا می یابد. با وجود اینکه مربیان کمک زیادی را فراهم می کنند، والدین نقش بسیار مهمی در ارتقای مهارت خواندن کودکشان ایفا می کنند.
بچه هایی که در اوایل یادگیری خواندن هستند اطلاعات بیشتری را از طریق گوش دادن به کتاب هایی که بلند خوانده می شوند دریافت می کنند؛ نسبت به اینکه به طور مستقل آنها را بخوانند. این خصوصا برای ارتقای دامنه لغت کودکان بسیار تاثیرگذار است به نحوی که آنان درباره ی اینکه لغات چه معنی ای دارند از طریق شنیدن کتاب هایی که برایشان خوانده می شود و بحث با والدین در مورد کلمات جدید، بیشتر خواهند آموخت تا اینکه خودشان تنهایی کتاب بخوانند.
وقتی که مهارت های خواندن فرزندتان بهتر شد، باید شروع به خواندن به صورت مستقل نماید. هرچند این بدین معنی نیست که شما باید خواندن برای فرزندتان را متوقف کنید. بلند خواندن در کنار یکدیگر می تواند به شکل گرفتن دامنه لغت، بهبود مهارت خواندن و بیشتر شدن حس نزدیکی بین شما و فرزندتان کمک کند. از بحث در مورد شخصیت های کتاب و به اشتراک گذاشتن واکنش هایتان نسبت به مطلب استقبال کنید تا به تقویت ارتباط بین چیزی که می خوانید و زندگی روزمره کمک شود.
کتاب خوان در حال رشد شما
اکنون می خواهیم در مورد نحوه ی پیشرفت مهارت خواندن از مهد کودک تا پایه سوم بدانیم:
مهد کودک:
این زمانیست که بیشتر کودکان یادگیری خواندن را شروع می کنند. با اتمام سال تحصیلی آن ها احتمالا بیشتر حروف و صداهایشان را خواهند شناخت، می توانند کلماتی که صدای ابتدا یا انتهایشان یکسان است را با هم تطبیق دهند و چند لغت ساده را بخوانند و بنویسند. همچنین احتمالا می توانند متون ساده را نیز بخوانند.
پایه اول:
در این مقطع، عمده ی کودکان خواندن کلمات بیشتری را می آموزند. آنها کلمات با الگوهای آوایی مختلف را یاد می گیرند، لیست های بلندتری از کلمات را از طریق دیداری تشخیص می دهند و معنی را به کلمات و جمله هایی که می خوانند ارتباط می دهند. اکثر کلاس اولی ها در پایان سال تحصیلی می توانند به طور مستقل کتاب های ساده ای را بخوانند.
پایه ی دوم و سوم:
کودکان در پایه ی دوم و سوم به فراگیری الگوهای آوایی و کلمات دیداری برای خواندن و هجی کردن ادامه می دهند، به طور واضح تر و روان تری بلند خوانی می کنند، از خواندن برای کشف آنچه در دنیای اطرافشان می گذرد استفاده می کنند و ممکن است به خواندن کتاب هایی از یک نوع خاص یا نوشته شده توسط نویسنده ای مشخص علاقه ی بیشتری نشان دهند. احتمالا در فرزندتان جهشی می بینید که انرژی خود را روی فراگیری اطلاعات جدید از متون متمرکز می کند. به طور ایده آل، کودکان در این سن چگونه خواندن را یاد گرفته اند و اکنون دیگر کتاب می خوانند تا چیزهای بیشتری یاد بگیرند.
اگر درباره ی سطح خواندن فرزندتان در هر زمانی نگران بودید، با معلم او، مشاور مدرسه و پزشک صحبت کنید. کودکانی که پیشرفت خوبی در خوانش ندارند ممکن است ناتوانی ای مانند نارساخوانی (در خواندن) داشته باشند. با کمک تحصیلی درست، بیشتر کودکان می توانند بخوانند اما تشخیص هرچه زودتر مشکل و نشانه یابی آن ، نتایج بهتری را به ارمغان می آورد.
چیزی که خوانده می شود
وقتی که کودک شما با اعتماد به نفس بیشتری می خواند، به معرفی بازه ی وسیعی از کتاب ها ادامه دهید. وقتی که بلند خوانی شروع می شود، دنبال کتابهایی بگردید که بتوانند تنهایی خوانده شوند و همچنین آنهایی که بالاتر از سطح خوانش مستقل اکنون فرزندتان هستند. از تلفیق این دو، فرزند شما می تواند بعضی از این کتاب ها را مجددا به صورت مستقل بخواند، در این زمان شما ملزم هستید همراه با به چالش کشیدن موضوع در کنار فرزندتان بخوانید (یا حداقل کمک کنید) این چیزیست که به فرزند شما اجازه می دهد تا داستان های سطح بالاتری را بخواند و کلمات جدید بیشتری را بیاموزد. اجازه دهید علایق فرزندتان راه را برای انتخاب کتاب ها به شما نشان دهد. ورزش؟ موسیقی؟ دایناسورها؟ دنبال کتاب با عناوینی بگردید که می دانید برای فرزندتان جالب است و در واقع کتاب هایی که به آن موضوعات مرتبط هستند. به طور مثال، اگر می دانید کودک شما به نهنگ ها علاقه دارد، دنبال کتاب هایی باشید که پیرامون اکتشاف گران معروف یا افسانه های تاریخی در مورد قایق ها و نهنگ ها نوشته شده است. هنگامی که کودک شما بزرگتر شود، متوجه خواهید شد که او به شکل فزاینده ای از کتاب های پیچیده تر لذت می برد که می تواند در مورد جهان و معرفی مقالات اجتماعی و اخلاقی باشد.
در مورد کتاب هایی که فرزندتان به طور مستقل و یا برای مدرسه می خواند صحبت کنید و عناوین و نویسندگان مورد علاقه اش را بشناسید. اگر نویسنده مجموعه کتاب دارد، فرزند خود را تشویق کنید که همه ی آنها را بخواند. بعضی کودکان لذت می برند که چک لیستی از کتاب های نویسنده ی مورد علاقه شان داشته باشند.
- دیگر انواع کتاب هایی که ممکن است کودکان خوششان بیاید شامل موارد زیر هستند:
- بیوگرافی افراد مشهور
- کتاب هایی در رابطه با چالش هایی که کودکان با آن سر و کار دارند
- کتاب هایی حاوی بازی های زبانی
- رازها
- علمی تخیلی و فانتزی
راه دیگری برای جذب علاقه فرزندتان این است که کتابهایی را انتخاب کنید که ارتباط شخصی دارند. علایق دوران کودکی شما را بیان می کنند و در مورد اینکه چرا شما آنها را دوست دارید سخن می گویند. بچه ها همچنین ممکن است به نسخه ی کودکان همان مجله ای که خودتان می خوانید علاقه نشان دهند.
چه زمانی و چگونه کتاب بخوانیم
برنامه ی یک کودک مدرسه ای می تواند شلوغ باشد. ممکن است میهمانی دعوت باشید و همزمان تمرین فوتبال و درس های موسیقی هم در برنامه تان باشد. اما اگر روزی ۳۰ دقیقه را بیابید که با فرزندتان هم خوانی کنید، قطعا به موفقیت های آینده ی او کمک خواهید کرد. حتی اگر ۳۰ دقیقه هم ممکن نیست، به خاطر داشته باشید هر مقدار زمانی که برای این کار سپری شود بهتر از هیچ است.
استراتژی ای مشابه با همان کارهایی که وقتی فرزندتان کوچکتر بود انجام می دادید استفاده کنید – در مورد چیزهایی که در گذشته، اکنون و پس از این می خوانید صحبت کنید، سوالاتی با انتهای باز بپرسید تا کودکتان به گفتگو با شما تشویق شود. کاملا شیوا و با اشتیاق کتاب بخوانید.
اما در این سن، این که به فرزندتان اجازه دهید برای شما بخواند حائز اهمیت است. ممکن است خواندن چرخشی را انتخاب کنید (“یک صفحه تو بخوان، یک صفحه من خواهم خواند”).
اگر فرزندتان در حال خواندن به یک لغت ناآشنا رسید، او را ترغیب کنید که از آن بگذرد و خواندن باقی جمله را ادامه دهد، سپس فکر کنید که چه کلمه ای با توجه به مفهموم می تواند در آن جمله قرار بگیرد (” به نظرت این کلمه می تواند در این جمله به کار گرفته شود؟”). توجه داشته باشید که نباید هر اشتباهی که کودکتان مرتکب شد تصحیح کنید، چرا که این کار برای هر دوی شما اذیت کننده خواهد بود. اگر حس کردید فرزندتان بی رغبت یا خسته شده است می توانید پیشنهاد دهید که ادامه ی خوانش را خودتان به عهده بگیرید.
اگر در حال خواندن فصل طولانی تری از یک کتاب هستید، می توانید نکات زیر را برای حفظ علاقه ی فرزندتان به کار گیرید:
- قبل از اینکه فصل جدید را شروع کنید، مقدار کمی در مورد آنچه در فصل قبل اتفاق افتاد صحبت کنید.
- سطرهایی را که برای کودکتان خنده دار بوده اند دوباره بخوانید.
- اجازه بدهید فرزندتان برای شما بخواند (اگر که طالب آن است).
- اگر بخشی از متن برای فرزندتان بیش از اندازه چالش برانگیز است، از خلاصه کردن یا رد شدن از آن نترسید. یا اینکه پیشنهاد دهید که چند لحظه ای خواندنش را به شما واگذار کند.
- نظر کودکتان را در مورد عملکرد و تصمیمات کارکترهای داستان بپرسید. اینکه او در موقعیت مشابه چه می کرد؟ سوالات را تا آخر نگه دارید تا کودک بتواند به سادگی از داستان لذت ببرد.
- عقیده ی صادقانه ی خودتان را درباره ی چیزی که خواندید ابراز کنید، و مشابه آن را از فرزندتان بپرسید.
برای کتاب خواندن زمان بسازید
بلند خواندن تنها راه تشویق کودکان به خواندن نیست. فرصت های زیادی در تمام طول روزهای عمر وجود دارد، مانند آشپزی کردن با یکدیگر که می توانید در حین آن از کودکتان بخواهید دستور آشپزی را بلند بخواند. یا وقتی که بازی جدیدی را انجام میدهید، از فرزندتان بخواهید که دستورالعمل آن را بخواند.
ممکن است بچه ها را دعوت کنید که در برنامه ریزی برای تعطیلات خانوادگی مشارکت داشته باشند به این صورت که بروشورها یا مجلات را بخوانند تا مقصدهای گردشگری و چیزهای جالب آن ها را نشانه گذاری کنند.
یک فرهنگ لغت کودکانه بخرید تا کودکانتان بتوانند کلمات جدید را در آن جستجو کنند و کمک کنید که دنبال پاسخ سوالاتشان را در دایره المعارف یا به صورت آنلاین بگردند. وقتی که از اینترنت استفاده می کنید، به فرزندتان کمک کنید سوال کردن و فکر کردن انتقادی در مورد اطلاعاتی که آنلاین به دست آورده است را بیاموزد.
کودکان باید یک کارت کتابخانه و فرصت های بسیار برای استفاده از آن را داشته باشند. برای خودتان اجازه ی انتخاب کتاب را درخواست کنید یا از کتابخانه دار برای پیدا کردن کتاب ها کمک بخواهید.
همچنان که کودک شما بزرگ می شود هر روز وقت کمتری را با شما می گذراند، با هم کتاب خواندن می تواند یک برنامه ی روزانه برای ارتباط مداوم شما با فرزندتان ایجاد کند. صحبت کردن درباره ی آنچه می خوانید، دریچه ای برای ورود شما به دنیای تخیلات و جهان بینی فرزندتان خواهد بود.
ترجمه شده در سایت خلایق
منبع:
kidshealth.org